ჰეი, თქვენ, ევროპელებო!
ამ დაძახილზე ოცდაშვიდმა ერთად გამომხედა. თითქოს ყველას ერთი კითხვა უტრიალებდა თავში.
პირველად კითხვა იტალიელმა დასვა.
– ქართველო, რატომ თვლი ევროპაში საკუთარ თავს შინაურად?
თავი ამაყად ავწიე და თვალებში ჩავხედე.
– მომხედე იტალიელო. თქვენთან ქალაქ ტოვენაში ძველი სასაფლოა. მის შესასვლელში, მარჯვნივ ერთი საფლავია და ზედ ასეთი რამ აწერია:
“გამვლელო შეჩერდი! აქ განისვენებს ქართველი, რომელმაც შენ თავისუფალი იტალია გაჩუქა“.
ის ქართველი გიორგი ვარაზაშვილია.
იტალიელის სიჩუმე ბულგარელმა დაარღვია:
– ხომ იცი ქართველო, რომ ბულგარეთი ევროპის უძველესი სახელმწიფოა.
პასუხი:
– ბულგარეთში, პლოვდივის მხარეში არის სოფელი წერეთელევო. სოფელს ძველად დუმანლი ერქვა, თუმცა 1930 წელს მცხოვრებლებმა მიმართეს მეფე ბორისს თხოვნით, სოფლისათვის ქართველი თავადისა და დიპლომატის ალექსი წერეთლის სახელი ეწოდებინათ. ალექსი ცნობილი ქართველი პოეტის აკაკი წერეთლის ბიძაშვილი იყო. ბულგარელები ფიზიკური განადგურების საფრთხის წინაშე იდგნენ – სადამსჯელო ექსპედიციებში გადარჩენილებს შიმშილით სიკვდილი ელოდათ. მან ბულგარეთში დაარსა უცხოელთა საქველმოქმედო საზოგადოება, რომელშიც ჩაებნენ დასავლეთის სახელმწიფოების კონსულები. ალექსი წერეთლის მიერ შეგროვებული ცნობებით მსოფლიოსთვის ცნობილი გახდა ბულგარეთში შექმნილი უკიდურესად მძიმე მდგომარეობა. იგი იყო ბულგარეთის ეროვნული დამოუკიდებლობის თავგამოდებული დამცველი. 1876 წელს ამერიკელ დიპლომატთან ევგენი შუილერთან ერთად დაამუშავა პროექტი ბულგარეთის ავტონომიისათვის და წარადგინა სტამბოლის კონფერენციაზე. სოფელ წერეთელევოში მცხოვრებ უხუცესებს დღესაც ახსოვთ ქართველი თავადის დამსახურებანი. “რუსეთ-თურქეთის ომის დროს თავადი წერეთელი ქალაქ პლოვდივში საკონსულოში მუშაობდა, მაშინ ძალიან მძიმე დრო იდგა. 1876 წელს ბულგარეთში ოსმალთა წინააღმდეგ საერთო სახალხო აჯანყება დაიწყო. ეს სოფელი აჯანყების ეპიცენტრად იქცა. სწორედ აქ დააპატიმრეს ჩვენი გმირი ლევსკი, ჩვეულებრივი ხალხი, მათ შორის ქალები და ბავშვები. ყველა მათგანს წამებით სიკვდილი ელოდა, თუმცა დატყვევებულებს პლოვდივიდან თავადი წერეთელი გამოესარჩლა, მისმა ავტორიტეტმა და დიპლომატიურმა ნიჭმა ოსმალი დამპყრობლები მოალბო. წერეთელმა ყველა ბულგარელის დახსნა და უსაფრთხო ადგილებში გახიზვნა შეძლო”.
ბულგარელის გაკვირვებული სიჩუმე ახლა რუმინელმა დაარღვია:
– შენ ქართველო, რას ეტყოდი რუმინელებს ევროპულ სიტყვად?
– მარტო ერთ ქართველს დაგისახელებთ და საკმარისი იქნება პასუხად. მან დიდი წვლილი შეიტანა რუმინული სალიტერატურო ენის განვითარებაში. ამავე საქმეს ემსახურებოდა მისი მოთხოვნა – მღვდელმსახურება აღსრულებულიყო რუმინულ ენაზე. ის როგორც პოლიტიკური მოღვაწე, იბრძოდა რუმინეთის დამოუკიდებლობისათვის და ის კაცი ანთიმოზ ივერიელი იყო.
გერმანელმა დააპირა სიტყვა. არც დავაცადე.
– არ დაგავიწყდეთ, თუ ვინ ითავა გერმანიის გაერთიანება. ნიშნის მოგებით არ გეუბნები, უბრალოდ შეგახსენებ, რომ ამაგის დაფასება დიდი ხალხის ბუნებაა მხოლოდ.
უკვე ფრანგმაც საეჭვოდ გამომხედა.
შეკითხვის აზრი ისეც ცხადი იყო, არც პასუხი დამიყოვნებია:
– თქვენ ფრანგებს, დიდად გეამაყებათ გოლიზმი. არც თქვენ დაგავიწყდეთ, რომ გერმანელთა მიერ საფრანგეთის ოკუპაციისთანავე უცხოური ლეგიონის მაიორი დიმიტრი ამილახვარი ლონდონში ჩავიდა და შეუერთდა გენერალ შარლ დე გოლის „თავისუფალი საფრანგეთის“ არმიას. ის მონაწილეობდა სამხედრო ოპერაციებში ერიტრეასა და სირიაში. 1942 წელს ბირ-ჰაკეიმის ბრძოლაში გამოჩენილი სიმამაცისთვის ის „გათავისუფლების ჯვრით“
დაჯილდოვდა. სიკვდილის შემდეგ, საფრანგეთის პრეზიდენტის დე გოლის ბრძანებით პოლკოვნიკი დიმიტრი ამილახვარი დაჯილდოვდა „საპატიო ლეგიონის“ უმაღლესი ორდენით.
და იცოდეთ ყველამ, რომ ქართველი კაცისთვის ყველაზე დიდი ჯილდო და ორდენი თავისუფლებაა. ქართველებს არც გლობალიზაციის და არც ლიდერობის საკითხებში არ გვიჭირს. ამის დასტურად მარტო მუსლიმური სამყაროს ის ოცდაორი ქართველი წინამძღოლიც კმარა. არც ის დაგავიწყდეთ, რომ კაიროს ქართველ მმართველს პირადი მიმოწერა ჰქონდა ამერიკის პირველ პრეზიდენტთან. არც ყველაზე დიდი გლობალისტი შოთა არ დაგავიწყდეთ და ისიც გაითვალისწინეთ, რომ ლიბერალური გლობალიზაციის ფილოსოფიაში ვაჟას ტოლ-სწორი ჯერ არ დაბადებულა.
ბელგიელმა ცადა დაეზუსტებინა, თუ რა და რატომ დაიმსახურა საქართველომ დღეს ევროპის ამფითეატრებში?
– ანტვერპენში, მიდელჰეიმის პარკში გია ყანჩელის ძეგლი იდგმება. ანტვერპენის ტაძარში ყანჩელის მელოდია ისმის. ევროპის მაღალი კულტურუნარიანობა ყველაზე კარგად შეაფასებს და აფასებს ქართველი კაცის მუსიკალურ კომპოზიციებს.
პოლონელმა და ბალტიელებმა ერთხმად დაადასტურეს უკრაინის დასაცავად ქართველების დღევანდელი უბადლო თავგანწირვა.
უნგრელსაც ის ოთხი დახვრეტილი ქართველი ტანკისტი გაახსენდა, დიდ ხიდთან ბუდაპეშტელი ქალები და ბავშვები რომ იხსნეს ურდოთა ხოცვა-ჟლეტვისგან.
საუბარში ნიდერლანდელიც ჩაერთო:
– თქვენ ქართველებმა, ამხელა და ამდენი შესაძლებლობის მქონე ერმა, რატომ ვერ მოახერხეთ საკუთარ ქვეყანაში საბაზრო ეკონომიკის შექმნა, რაზეც უნდა იდგეს თავისუფალი საზოგადოება?!
ყელში რაღაც გამეჩხირა…
– თქვენ ჩემო ყველა ევროპელებო, თქვენ გაუხსენით საზღვრები საქართველოს და როცა პირველი პრეზიდენტი კრემლის აგენტურამ დაგვიმარცხა, ყველაზე ნიჭიერი ქართველობა ევროპისკენ დაიძრა. ისინი, თავისი შრომით და უმაღლესი პროფესიონალიზმით დღესაც ევროპას აშენებენ. საზღვრებ გახსნილ ქვეყანაში კი საქმის გამკეთებელი თითქმის აღარავინ დარჩა.
მე მეკითხებით ბატონო რას ნიშნავს – შინ ევროპისკენ?
დანარჩენმა ელჩებმაც ერთხმად განმიცხადეს – მომავალში ჩვენც გვექნება კითხვებიო.
– როცა კითხვებს მოიფიქრებთ, დამიძახეთ და მოვალ.
ბოლოს ირლანდიელმაც დასვა კითხვა:
– შენ ქართველო, ევროპული ოჯახის წევრობისთვის სათქმელი ბევრი გქონია. საინტერესოა რას ეტყოდი თავად ქართველებს?!
თავი ავწიე ამაყად, ოცდაშვიდივეს თვალებში ჩავხედე და გავუღიმე:
– ჰეი, შენ! პატარა მდინარის პირას დაბადებულო ბიჭო. არ დაგჩაგრონ დიდი მდინარის პირას დაბადებულთა! – წერს ფბ მომხმარებელი, ზურაბ მაღრაძე.
